Heleen Rutgers is hoofdofficier van justitie in Oost-Brabant: “Het is onze verantwoordelijkheid om verdachten er niet mee te laten wegkomen en ze waar mogelijk te vervolgen. Het is de verantwoordelijkheid van ouders om hun kinderen in toom te houden. Weet waar je kind uithangt en ga het gesprek met ze aan. Als je kind strafbare feiten pleegt, is de kans groot dat hij een strafblad krijgt. De consequenties daarvan zijn echt heel groot.”

 

Achtergrond

De achtergrond van relschoppers in verschillende plaatsen wisselt, maar het valt op dat ze vaak niet ver van huis gaan. Zo kwam het merendeel van de aangehouden verdachten uit de stad of directe omgeving. Op videobeelden is soms duidelijk te zien dat het om jonge knullen gaat, die op straat zijn, 14 of 15 jaar oud. Het is een taak van ouders om hun kinderen te begrenzen, zegt Anja Schouten, politiechef van de regio Noord-Holland en landelijk portefeuillehouder Jeugd van de Nationale Politie: “Ik sluit mij aan bij iedereen die ouders oproept hun kinderen thuis te houden. Zeker na 21.00 uur blijf je binnen.”

 

Politie en OM zien dat jongeren via social media werden opgeroepen om de straat op te gaan. Een deel is gevoelig voor dit soort oproepen, die vallen onder opruiing. Opruiing is een misdrijf en de politie is inmiddels al bij meerdere jongeren aan de deur geweest. Schouten: “Het is niet altijd zichtbaar voor ouders wat zich online afspeelt, maar ga erover in gesprek en voorkom grote problemen. Dat contact maakt echt onderdeel uit van een oplossing. Daarnaast is het ook nodig dat er aandacht is voor ouders die geen vat hebben op hun kinderen. Waar mogelijk worden mensen in contact gebracht met Veilig Thuis.’’

 

Snelrecht

Het OM zet in op strenge straffen voor iedereen iedere relschopper die zich schuldig heeft gemaakt aan geweldplegingen en plunderingen. Heleen Rutgers: “De meeste zaken worden de komende weken afgehandeld en op meerdere plekken in het land lopen onderzoeken. Zeker gelet op het grote aantal camerabeelden is de verwachting dat wij in heel Nederland de komende weken nog vele aanhoudingen gaan verrichten.’’

 

Het OM werkt de strafzaken zo adequaat mogelijk af. Dat betekent dat relatief eenvoudige zaken zoveel als mogelijk via snelrecht worden afgewerkt. Rutgers: “Denk dan bijvoorbeeld aan iemand die een steen heeft gegooid en direct werd opgepakt. Er zijn echter ook zaken die complexer liggen. Een voorbeeld zijn is het plundering van winkels. Wanneer iemand daarvoor wordt aangehouden, is extra onderzoek wenselijk. Was de verdachte bij een of meerdere zaken betrokken? Wat was zijn aandeel? Die vragen hebben meer tijd nodig en zijn in beginsel minder geschikt voor snelrecht.”

 

Beslag

Verder gaat het OM in Oost-Brabant met de politie, de FIOD en de Belastingdienst werk maken van het afpakken van vermogen en bezittingen van verdachten, om de toegebrachte schade op hen te kunnen verhalen.  “Het is vreselijk wat ondernemers en andere onschuldige mensen is overkomen. De schade is enorm.” Het kan betekenen dat tieners bijvoorbeeld hun dure scooter of kostbare jas kwijtraken. De eerste zaken zijn inmiddels in voorbereiding: “Wij vinden dat ondernemers moeten worden gecompenseerd en wat ons betreft betalen de verantwoordelijken iedere cent aan schade terug”, zegt Rutgers.